Kimler İçin: Özel gereksinimli çocuklar, aileler ve uzmanlar

Uzmanlar ile konuşurken çoğu zaman çocuklarımız ile ilgili değerlendirmelerini anlamakta güçlük çekebiliyoruz. Aynı şekilde uzmanlara çocuklarımızı anlatırken onların kullandığı ifadeleri kullanamayabiliyor ve net bilgiler veremiyebiliyoruz. Okullarda Ortak Bir Dil Projesi aile ve uzman arasında anlaşılabilir, her ülkede de aynı şekilde anlaşılabilecek ortak bir dil kullanımını sağlayan bir köprü olmayı hedefliyor. Bunu yapabilmek için de uluslararası ortak bir araç olan ICF'yi kullanıyor.

ICF - İşlevsellik, Yeti Yitimi ve Sağlığın ve Uluslararası Sınıflandırması adı ile anılan; Dünya Sağlık Örgütü Tarafından hazırlanan ve tüm Dünyada kabul edilmiş bir “Tanımlama” aracıdır. Bu aracı bilmek ve kullanmak hem farklı ülkelerden dahi olsa uzmanların çocuğu ortak bir dilde anlatabilmesini hem de ailelerin uzmanlarla aynı dili kullanarak çocukları ile ilgili ifade etmeye çalıştıklarının karşı tarafa doğru şekilde aktarıldığından emin olmasını sağlamaktadır.

Ama ICF oldukça teknik bir dildir ve anlaşılması zordur. Bu sebeple “Okullarda Ortak Bir Dil Projesi” ile okullardaki uzmanlara ve ailelere ICF'i basitleştirmeyi, çocuğu tanımak için uluslararası bir araç kullanmayı ve sık kullanılan değerlendirme araçlarının sonuçlarını da ICF'in kolay anlaşılır diline çevirerek çocuğun sadece engelini , sağlık durumunu değil çevresinde sahip olduğu kendisinden kaynaklanmayan engelleri veya destekleri de ortaya koyan tam bir rapor oluşturmayı sağlayacak çevrimiçi bir araç oluşturmayı hedefliyor. Bu sistemi kullanmayı öğrendiğinizde, çocuğun gelişimini destekleyen planlara katkı verebilir, kaygılarınızı ve önerilerinizi ebeveyn ve uzmanlar olarak birlikte aynı seviyede tartışabilirsiniz.

1 Eylül 2018 - 31 Ağustos 2021 tarihleri arasında yürütülecek proje Avusturya koordinatörlüğünde, Almanya, Türkiye ve Makedonya'dan on ortak ile yürütülmektedir.

Proje ile detaylar için proje sayfasını ziyaret edebilirsiniz.

Projenin Çıktıları ve Araçları
Okulda ICF - O1

Bu çıktı, okullardaki uzmanların gelişimsel zorluklar yaşayan öğrencilerinin okuldaki durumunu değerlendirmek ve tanımlamak için ICF’i ortak bir dil olarak kullanmalarını mümkün kılan müfredattan ve adapte edilmiş eğitim materyallerinden oluşmaktadır.
Bu aracın içerisinde okul ortamlarına uyarlanmış 4 modül (felsefesi, kodlama, alıştırmalar ve pratik AB uygulamaları) ve 4 modülün pratik olarak aktarılmasını sağlayan destekleyici örnek videolar bulacaksınız.
ICF kalemlerinin müfredattaki kalemlerle eşlenmesi varolan eğitim programları içerisinde henüz yer almadığından özellikle bu noktaya odaklanılmaktadır (ASO-Lehrplan, S-Lehrplan gibi). ICF maddeleri ile ulusal müfredatın başlıkları arasında net bir ilişki kuran proje ortaklarından Phoenix’den "Lernbegleiter” en iyi uygulama örneği olarak içerikte yer almaktadır.

Bu aracı incelemek ve 4 modülün kitapçıkları ile uygulama videolarına erişmek için tıklayınız.

Aynı Dili Kullanalım - O2

Bu çıktı içerisinde Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) hazırladığı ve oldukça teknik bir dile sahip olan ICF’nin okuldaki eğitimciler için düzenlenen versiyonu gibi ebeveynler için de iki bölümden oluşan sadeleştirilmiş kolay okunur bir "Aile Dostu ICF Kitapçığı"  hazırlanmıştır. ICF, 1400 koddan oluşan karmaşık bir sistem olduğundan bu aşamada sadece ana başlıklar (zeka, dikkat, nesnelerle öğrenme, sayma, okuma v.b.) kullanılmıştır. Ayrıca ICF kullanılarak çocuğun durumu ve faydalı önerilerin tanımlanabileceği ve raporlanabileceği bir çevrim içi araç geliştirilmiştir.

Aile Dostu ICF Kitapçığı için lütfen tıklayınız!

Takımın Bir Parçası Olmama İzin Ver - O3

“Takımın bir parçası olmama izin ver” çocuklar ve ergenler için destek gereksinimlerini tanımlayan, özel gereksinimi olan öğrencilerin kendi öğrenme durumlarını belirlemeleri için kullanılacak elektronik bir ölçme/değerlendirme aracıdır. Kullanıcıları çocuklar ve ergenlerle birlikte değerlendirme yapmanın yanı sıra çocukların güçlü yönlerini ve hedeflerini yansıtmaya davet eder.  Ayrıca öğrencinin değerlendirme süreçlerine katılması ile tüm ilgili tarafların (öğretmen, ebeveyn, öğrenci…) tam katılımı garanti altına alınmaktadır. Araç öncelikli olarak, aracı öğrencilerle birlikte kullanacağı için nasıl kullanacağını öğrenmesi gereken öğretmenlere yöneliktir. DSÖ göstergelerinin kullanımı  öğretmen/ebeveyn değerlendirmeleri ve/veya psikolojik değerlendirmelerin karşılaştırılmasını kolaylaştıracaktır (bakınız O4).

Araç ICF bileşenlerinden katılım odaklı etkinliklerin yer aldığı d-kategorisini kapsamaktadır. (d-kategorisi DSÖ’nün yaşam alanının “katılım odaklı” 9 öğesinden oluşur: d1 öğrenme ve öğrendiğini uygulama, d2 bir veya birden fazla görevi yerine getirme, d3 iletişim, d4 hareket etme, d5 kendine bakım, d6 ev yaşamı, d7 kişiler arası genel etkileşim, d8 temel yaşam alanları ve d9 toplum hayatı, sosyal hayat ve vatandaşlık).

Altı yaşından büyük öğrencilerin kendi değerlendirme süreçlerine dahil olabilmeleri için, kategorilerin farklı maddeleri İsviçre’deki Hollenweger/Lienhard örneği dikkate alınarak özetlenecektir.

Değerlendirmelerin yapılabilmesi için (çocuk hangi kapsamda bahsedilen d-kategorilerinde yardıma ihtiyacı olduğunu ve hangi alanlarda güçlü yanları olduğunu düşünür) DSÖ’nün "1= hafif problem, 2= orta problem, 3=ciddi problem” gibi göstergeleri "gülen yüz sembollerine" dönüştürülecektir.

Ayrıca çevrim dışı bir araç olan Klaus-Peter Grundkötter tarafından sağlanan "İsviçre Resimli Kartları"nı da O3- Çevrim içi araç içerisinden  içerisinden indirip yazdırabilirsiniz. Tüm araçlar ücretsizdir. Erişim için bir erişim kodu gereklidir. Erişim kodu öğretmen, veli, sosyal hizmet uzmanı vb. tarafından O2- Çevrim içi araç içerinde tanımlanır.

O3- Çevrim içi araç için lütfen tıklayınız!

ICF Test Tercümanı (ICF-TT) - O4 

O4, “ICF Test Tercümanı” adı verilen uyarlanmış bir yaygınlaştırma ürünü olan, kendi kendine öğrenen internet sayfası veri tabanı gibi bir uzman sistem tarafından, çocuğu anonim tutarak, çocukla ilgili gözlemler ile ICF kodları arasında Bilişim Teknolojileri (BT)  temelli bağlantılara izin veren çevrim içi bir araçtır. ICF-TT, gözlem temelli sorunların (ve kaynakların) ICF sistematiğinde metin olarak tanımlaması ve karşılaştırılabilir açıklamaların yapılabilmesi için oluşturulmuştur.

Bu zamana kadar ele alınmamış bu son derece yenilikçi yönler ve aktarım etkileri, tam olarak ICF-TT ile sağlanacaktır. ICF-TT bu amacına aşağıdaki adımlarla ulaşacaktır (O4 Kasım 2020'de tamamlanacaktır.):

  • Ölçüt Haritalama Çevirisi

ICF-TT seçilmiş (önceden belirlenmiş) testleri bu testlerle ölçülen kriterlerle ilgili bir ya da birden fazla ICF koduna haritalayabilecektir. Seçilmiş testler için bu korelasyonlar/çevrim içi bağlantılar ICF kod önerileri formunun (bilimsel olarak mevcut verilere dayalı olarak) içinde yer alacaktır.

  • Derecelendirme Haritalama Çevirisi

ICF-TT seçilmiş testlerin (mesela IQ ölçeği, T-değeri…) psikometrik özelliklerini ve derecelendirme ölçeklerini DSÖ göstergeleri derecelendirme ölçeğine haritalayabilecektir. Bu psikolojik derecelendirmelerle (örneğin IQ=70) DSÖ göstergeleri (=.2.) arasında bir eşleme sağlayacaktır. Bu haritalama aracı ile okul rehber öğretmenleri “klasik test verilerini” ICF göstergelerine dönüştürebileceklerdir.

  • İnteraktif Haritalama Düzenleyicisi

Belirlenen alınan testler listesi ve bunlara karşılık gelen veriler, “test çeviri haritaları” olarak adlandırılan bölümde geliştirebilecek ve açık olacaktır. Bu sayede başlangıçta listede olmayan ancak daha sonra eklenmesi gerekli olduğu düşünülen testler eklenebilecektir. Bu sayede, okul rehber öğretmeninin ve genel olarak psikologların biyomedikal veri (APGAR, boy, kilo…) gibi özel test verilerini ICF ile ilişkilendirmeleri sağlanabilecektir.

  • Entegrasyon ve Kullanıcı Arayüzü Uyarlaması

ICF-TT'nin genişletilmiş ve yeni oluşturulmuş işlevselliğinden öte bu entegrasyon ICF test tercümanının eski bölümlerinin de dahil olduğu bütün araçları kapsayan ciddi bir teknik ve grafik olarak yeniden tasarımını gerektirecektir. Zengin masaüstü uygulaması özelliğinden hareketle, yeni ICF-TT, duyarlı tasarım, önce mobil stratejisi, “basit ve sezgisel” bir yaklaşım, kullanıcı ara yüzlerini mümkün olan her yerde en alt seviyeye düşürmek gibi tasarım kalıplarını ve eğilimlerini takip edecektir.

Proje Bültenleri

Projenin 1. bültenini okumak için buraya tıklayın!
Projenin 3. bültenini okumak için buraya tıklayın!